نقد عکس

عکاس:النازنبی زاده اصل (به نمایش درآمده دردوسالانه عکس)

شش عکسی که دریک قاب با مفاهیمی متضاد درکنار یکدیگر قرارگرفته اند،مانند شش آینه،شش بخش اززندگی"زن ایرانی"را نشان می دهد که دارای نقاط اوج وفرود است.

یکی ازعکسهای پایین،عروسی اورانشان می دهد که با ریختن پول به پایش،اوراتا نقطه اوج یک شاهزاده بالا برده اند اما پس ازمدتی،با مشاهده عکس بعدی،اوبه کارگری بی جیره ومواجب منزل تبدیل می شود که طی آن کاغذ باطله روزنامه،جای کاغذ اسکناس،دستکش کارقرمز،جای گل قرمزلباس عروس وچکمه سیاه،جای کفش سفید عروس را می گیرد،درنتیجه او به نقطه فرود،سقوط می کند. رنگ قرمز زمینه عکس عروسی،نشان دهنده تحرک وشادی ورنگ سیاه صحنه نظافت،حکایت ازغم واندوه دارد که آگاهانه انتخاب شده ودرخدمت موضوع است.

دو عکس میانی دوبخش اززندگی جوانی ومیانسالی وی رانشان می دهد که پس ازسپری شدن دوران جوانی وتبدیل شدن به مادری تنها،هنوزهم خرید مایحتاج منزل برعهده اوست.دراینجا لباس سیاه رنگ جای لباس قرمز زمان جوانی را گرفته وازتلفن همراه سفیدرنگ وسوییچ ماشین نیزخبری نیست،حتی کیفی نیست تا بقیه پول رادرآن قراردهد. کلید منزل درانگشتان واثر بریدگی حاصل ازکار،روی ساعدش دیده می شود.

آیا نان دردست اوحکایت از"زنان نان آور سرپرست خانوار" دارد،که با زمین گیرشدن شوهریا فوت او،بار مسولیت بردوش آنان سنگینی می کند؟ یا کنایه ازخریدهای خارج ازمنزل است،که بخش دیگری ازوظایف طاقت فرسای زن معرفی شده است؟

دوعکس بالایی،بخشی ازدیدگاه فمنیستی زنان که به نوعی درتفکرعکاس تجلی یافته است رانشان می دهد.اوازیکطرف دوست دارد حس غریزی" زیبایی نمایی"خود رانشان دهد"وازطرفی این حس باقوانین اجتماع مردان،منافات دارد. آنان معتقدند ما نیزچون مردان باید با چهره ای واحد درجامعه حضورداشته باشیم،ولی بناچار مجبورند با دوچهره،مخصوص داخل ومخصوص بیرون،زندگی کنند.دراین عکس،بخش پایین صورت آرایش کرده همراه باگوشواره ولباس رنگین جای خود را به پوشش سیاه رنگ مقنعه با صورتی بدون آرایش داده است.درهیچ کدام ازعکسها مرد حامی زن دیده نمی شود وگویی این زن است که تمام سختی ها راتحمل می کند.

عکس کارگردانی شده فوق،درگروه عکس های تفسیری قرارمی گیرد.اوبا انتخاب سکانس های مختلف اززندگی یک زن وبکارگیری مناسب رنگها،بخوبی توانسته دیدگاهای انتقادی خود را،نشان دهد.چیدمان درست عکس ها به گونه ای است که هرشش عکس،اندام زن واحدی را می سازد که چندان ازوضع خود راضی نیست وبیننده بدرستی با عکس اوارتباط برقرارمی کند.

نقد ازجوادپورسعید